Bescherm de zorg: tips om diplomafraude onder zorgverleners te voorkomen

“Zonder diploma een infuus aanleggen om snel geld te kunnen verdienen”, zo luidde een deel van de kop in het Algemeen Dagblad.

Diplomafraude in de zorg komt steeds vaker voor. In 2023 kreeg de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) 198 meldingen over zorgverleners die met een vals diploma, certificaat of valse Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) aan het werk waren (2022: 106 meldingen).

Wat kun je doen om diplomafraude te voorkomen?

Als zorgaanbieder heb je een ‘vergewisplicht’. Dit betekent dat je de geschiktheid van nieuwe zorgverleners moet onderzoeken als zij beroepsmatig zorg verlenen. Je hoeft dit volgens de wet niet te onderzoeken bij nieuwe vrijwilligers en mantelzorgers, maar dit mag wel. Vanwege de vergewisplicht is het dus belangrijk om onderzoek te doen naar de kwalificaties en het arbeidsverleden van de werknemer. Denk onder andere aan de volgende punten:

1. Controleer zelf de diploma's

Als bemiddelings- of uitzendbureaus kandidaten aandragen, gaan werkgevers er vaak vanuit dat zij controleren of de kandidaten geldige diploma’s en certificaten aanleveren. Ons advies: controleer dit altijd zelf. Als diploma’s en certificaten vervalst of ongeldig blijken, ben jij als werkgever of opdrachtgever hiervoor verantwoordelijk. Vertrouw dus niet blindelings op de controles van bemiddelings- en uitzendbureaus.

Je kan de kandidaat vragen om een digitaal uittreksel uit het diplomaregister in Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) te overleggen. Zie deze uitleg van DUO om te controleren of het uittreksel geldig is.

2. Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG)

Daarnaast is een geldige VOG vaak verplicht binnen de zorg. Dit moet een originele VOG zijn die maximaal zes maanden oud is. Op de website van Justis vind je informatie over hoe je kunt zien of een VOG echt is. Laat bij voorkeur een nieuwe werknemer of ZZP'er pas starten als de VOG binnen is. Begint deze persoon toch al eerder met werken? Neem dan in de arbeidsovereenkomst of overeenkomst van opdracht op dat die automatisch eindigt als de werknemer niet op tijd een geldige VOG aanlevert.

3. Controleer het online BIG-register

Check ook altijd het online BIG-register. In dit register staan de volgende elf beroepsgroepen genoemd: verpleegkundige, arts, tandarts, apotheker, fysiotherapeut, gezondheidszorgpsycholoog, klinisch technoloog, orthopedagoog-generalist, physician assistant, psychotherapeut en verloskundige.

Als iemand zijn diploma behaalt, dan wordt dit automatisch geregistreerd in het BIG-register. Controleer de registratie altijd online, want op papier is een BIG-registratie makkelijk te vervalsen. Gaat een werknemer een functie vervullen die voorkomt in de hiervoor genoemde beroepsgroepen en staat hij niet in dit register? Dan heeft hij waarschijnlijk geen geldig diploma.

4. Navraag doen bij IGJ en vorige werkgevers

Wist je dat je ook bij het IGJ navraag kunt doen over een zorgverlener? Zij kunnen jou vertellen of diegene in het verleden ooit een aantekening heeft gekregen. Ook vorige werkgevers kunnen je vaak nuttige informatie geven over hun oud-werknemer. Komen hier negatieve ervaringen naar voren? Vraag je dan af of je deze zorgverlener wel in dienst wil nemen.

Zorg er als werkgever of opdrachtgever dus voor dat je op meerdere manieren controleert of de nieuwe zorgverlener geschikt is om beroepsmatig zorg te verlenen. Op die manier verklein je de kans op diplomafraude.

IJK helpt bij het voorkomen van diplomafraude met HubBI

IJK automatiseert met HubBI het screeningsproces van nieuwe en bestaande medewerkers in de zorg. Naast VOG- en BIG-controle biedt deze tool nu ook de mogelijkheid om diploma’s te controleren.

HubBI biedt de mogelijkheid voor een (nieuwe) medewerker om eenvoudig diploma’s te uploaden. De applicatie controleert het diploma op echtheid aan de hand van de geldigheidscriteria van DUO. Het diploma wordt met een kenmerk (correct of incorrect) opgeslagen binnen de AFAS-omgeving van de organisatie op een positie vooraf bepaald. Bijvoorbeeld het medewerkersdossier.

Meer weten? Neem contact met ons op.